Afgelopen week, in de week van dodenherdenking en bevrijdingsdag, reed ik in mijn auto. Ik was op weg naar een gemeentelid die was opgenomen in het ziekenhuis. De radio stond aan op Radio 1 en er was een gesprek gaande over de betekenis en relevantie van dodenherdenking voor generaties die steeds verder van de gebeurtenissen van de Tweede Wereldoorlog af kwamen te staan. Leefde het nog wel zo, was de vraag. De heren in het gesprekspanel waren eensgezind in hun antwoord: het herdenken leeft nu nog wel, maar voor de generaties na ons (zeg in 20/30 jaar) ligt dat anders. Zij verwachtten dat het dan minder vanzelfsprekend zou worden. Waarop zij dat baseerden was mij een raadsel. Maar goed, zo was hun conclusie. Vervolgens opperde een van de aanwezigen daarom dat wij het idee van gedenken breder moeten trekken (zoals de afgelopen week wel meer is gesuggereerd in de media), zodat het ook voor de toekomst nog zou aansluiten op de beleving van mensen. De betreffende heer had het in dit verband over de oorlog in Syrië, over vluchtelingen en over angst en weerstand tegen de islam (de zogenaamde islamofobie). En voor je het door had, kwam daar hét argument om de hoek kijken dat daar schijnbaar vaak bijhoort: de moslims in Nederland en het westen, waren de nieuwe Joden. Letterlijk werd gezegd dat je krantenkoppen van kranten uit de jaren dertig kon nemen en dat je daar waar toen 'Joden' stond, nu 'moslims' kunt invullen. Dat is onze tijd. En dit geluid hoor je wel vaker: angst voor en weerstand tegen de islam, islamfobie, is het nieuwe antisemitisme. Want dat is waar het op neer komt.
Nou vind ik deze redenering onjuist en gevaarlijk alsook vermoeiend vervelend. Ergens begrijp ik het wel, want er zullen inderdaad bepaalde vooroordelen en stereotyperingen zijn van de moslimgemeenschap in de westerse wereld. Net zo goed als dat er vooroordelen en stereotyperingen zijn en waren van de Joden. En ja, er zijn mensen die daarin heel ver gaan, ook weer net zoals bij de Joden is gebeurd en soms nog gebeurt. En is dat terecht? Nee, natuurlijk niet. Maar angst voor en weerstand tegen de islam, is niet vergelijkbaar met antisemitisme. Er is namelijk één zeer wezenlijk verschil tussen het antisemitisme van de jaren dertig en de angst voor en weerstand tegen de islam en dat is dit: het antisemitisme van de jaren dertig was totaal ongegrond en berustte op geen enkele feitelijk juistheid en de angst en weerstand ten opzichte van de islam niet. Daar zijn wel degelijk gegronde redenen voor.
In de jaren dertig werd bijvoorbeeld beweerd dat er een Joods complot was waarin Joden internationaal en wereldwijd samenwerkten om de westerse wereld kapot te maken. De Joden wilden de macht grijpen en trokken achter de schermen aan de touwtjes. Dat het slecht ging in het Duitsland van na de Eerste Wereldoorlog bijvoorbeeld was het gevolg van de Joden en niet van een verloren wereldoorlog, verkeerde beslissingen van de geallieerde overwinnaars in hoe om te gaan met het verslagen Duitsland en een wereldwijde economische crisis die zijn weerga niet kende. Nee, de Joden hadden het gedaan. Maar de Joden hadden helemaal niets gedaan. Het Jodendom is een cultuur die zich al eeuwen lang in de westerse wereld bevond en Joden hadden zich in al die eeuwen nooit opgeworpen als een dominante cultuur, als een groep die zich bemoeide met de gang van de politiek in een land, als een religie die eiste dat de rest zich aanpaste aan hen. Er was geen Joods terrorisme, geen Joods kalifaat, geen Joodse zendingsdrang of wat dan ook. Joden leefden voor een deel weliswaar gescheiden van de volken waar zij bij woonden, maar zij waren vaak hoog opgeleid, spraken de taal en leidden hun leven temidden van de anderen, zonder hen tot last te zijn. Wij zouden hen tegenwoordig netjes geïntegreerd noemen. Alle aantijgingen over de Joden waren vals en niet gegrond. Echter de angst en weerstand ten opzichte van de islam die door sommigen wordt ervaren en door anderen als islamofobie wordt gezien, is wel gegrond in feiten. De islam is een compleet andere godsdienst en cultuur dan het Jodendom. Zij is in tegenstelling tot het Jodendom bijvoorbeeld sterk zendingsgericht en wil zich uitbreiden met alle middelen die de islam tot beschikking heeft. Er is maar een doel en dat is dat de hele wereld islamitisch wordt. En daarbij mag geweld gebruikt worden, mag gelogen en gemanipuleerd worden, mag angst en terreur gebruikt worden, want dat is wat Mohammed, het grote voorbeeld van de islam, ook vanaf het begin af aan heeft gedaan. Juist hierin zit een feitelijk verschil met de Joden en het Jodendom. De Joden wilden niet meer dan een eigen apart gezet en heilig volk (van God) zijn en hun eigen cultuur en (religieuze) gewoonten bewaren. De islam is en zal daarom nooit een godsdienst zijn die in vrede en harmonie met anderen godsdiensten en culturen samenleeft. Zij ziet zichzelf als de enige ware godsdienst. Andere godsdiensten zijn op zijn minst inferieur. En ongelovigen als atheïsten en dergelijke? Dat zijn zwijnen en apen, zo leert de Koran. Die staan nog lager op de ladder dan christenen en Joden, die uiteindelijk nog de mensen van het Boek zijn. Van gelijkheid en gelijkwaardigheid, zoals wij dat in het westen kennen, is in de islamitische wereld absoluut geen sprake. Als er überhaupt al ruimte is voor andere godsdiensten, worden de aanhangers ervan onderdrukt en als tweederangs burgers behandeld. Ze worden tegengewerkt, vernederd en zijn soms hun leven niet veilig. Er is druk op de andere religies in de islamitische wereld. Druk met als doel dat in de loop van de tijd deze religies zullen verdwijnen en de islam zal overwinnen (zie bijvoorbeeld maar op het aantal christenen dat nog over is in het Middenoosten).
Dit is de werkelijkheid van de islam: dit is de oorzaak voor christenvervolging in de islamitische wereld, dit is de oorzaak van islamitisch terrorisme in de wereld, dit is bron van de haat ten opzichte van de Joden bij vele moslims. Dit is mede waarom men niet integreert in onze westerse maatschappijen: men wil dat niet, omdat men onze manier van leven als inferieur ziet. Men gelooft dat het een kwestie van tijd is voordat ook wij in Europa islamitisch zullen zijn geworden. En dit is ook de reden waarom vrouwen worden nagesist op straat en voor 'hoer' worden uitgemaakt. Dit is waarom de kransen in Amsterdam al een paar uur na de dodenherdenking moeten worden weggehaald. Het is een manier van denken over en kijken naar, die uitgaat van eigen superioriteit en minachting voor de andersdenkende. Het maakt elk probleem in de islam tot de schuld van anderen en buitenstaanders (de Joden, de VS, het westen en ga zo maar door). En islamitisch geïnspireerd geweld in terroristische daden of IS? Jihadisten die zich opblazen uit naam van de profeet? Cartoonisten die overhoop worden geschoten, omdat ze de profeet beledigd hebben? Dat is geen islam, want dat zou een moslim niet doen. Er wordt geen hand in eigen boezem gestoken. En het is helaas niet een enkeling of een extremist die zo denkt. Uit onderzoek van de socioloog Koopmans blijkt bijvoorbeeld dat 500.000.000 moslims in de wereld fundamentalistische ideeën aanhangt en dat 50 miljoen van deze moslims bereid zijn om geweld te gebruiken voor hun religie (zie bijvoorbeeld dit artikel). Verder blijkt uit ditzelfde onderzoek, alsmede uit andere onderzoek van onder andere Motivaction (eerst betwist, maar de conclusies bleven uiteindelijk overeind) dat grote groepen moslims (meer dan 60%) de islamitsiche wetten boven de Nederlandse plaatst en dat er ook in Nederland een grote groep is die Joden de schuld geeft van alle problemen in het Middenoosten, om maar eens wat te noemen. De gematigde moslims die anders denken en willen, hoor je niet. Simpelweg omdat die hun leven net zo min veilig zijn als ieder ander, als zij zich uitspreken. Kritiek wordt niet geduld op de superieure islam, ook niet uit eigen kring.
Dit alles vormt dé bron voor de weerstand tegen de islam. Mensen zijn immers niet blind. Zij zien deze dingen en trekken hun conclusies. Er zitten daarmee dus gerede en feitelijk juiste twijfels en argumenten achter deze weerstand en daarmee is dit per definitie al van een andere aard dan het antisemitisme van de jaren dertig. Door echter antisemitisme en weerstand tegen de islam op een hoop te gooien, maak je elke vorm van gesprek, discussie en debat gelijk onmogelijk. Want als dit waar is, dan mag ik wat ik hier geschreven heb niet schrijven, want dan is het islamofobie en dat is per definitie altijd en hoe dan ook fout. Dan mogen mensen niet benoemen wat zij aan problemen zien en dan zullen allerlei extremisten het gesprek kapen aan beide uitersten van het spectrum (zoals nu al te vaak te veel gebeurd). Terwijl de punten die ik aanhaal reëel zijn en benoemd moeten worden. Alleen zo kunnen we ze wegen en kunnen we de vooroordelen van de werkelijke bezwaren scheiden.
Joden in de jaren dertig en veertig waren het slachtoffer van een hetze die op niets gebaseerd was. Moslims in het westen kennen dit niet. Het is werkelijk niet vergelijkbaar; er zijn geen parken moslimvrij, geen winkels die moslims weigeren omdat ze moslim zijn, geen openbaar vervoer waar moslims niet inkomen, er zijn geen kampen waar moslims worden opgesloten, moslims worden niet geregistreerd, zodat ze makkelijk gedeporteerd kunnen worden, etc., etc. De vergelijking gaat in het geheel niet op en zou dus ook nooit gemaakt mogen worden. Daarbij is de angst en weerstand die een deel van de westerlingen heeft, gegrond en moet besproken kunnen worden. Het getuigt van een groot gebrek aan kennis en inzicht als dit niet wordt gezien. Het is een struisvogelpolitiek die ons hard in de staart zal bijten; het vergroot de tegenstellingen en problemen alleen maar en lost niets op.
Angst en weerstand tegen de islam is niet hetzelfde als antisemitisme en we moeten ophouden dat te suggereren.
NB: dit artikel is eigendom van Roelof Ham. Niets hieruit mag zomaar overgenomen, gekopieerd of gebruikt worden, tenzij met toestemming van de auteur zelf. Het spreekt vanzelf dat er altijd naar verwezen mag worden in andere publicaties, links en dergelijke, mits volgens de daarvoor gangbare regels van bronvermelding. Neem bij twijfel eerst contact op met de auteur (zie contact).