De kleine en grote mysteries van ons bestaan.

Ik ben niet de beste slaper. Regelmatig word ik vroeg in de ochtend wakker en ben dan minimaal een paar uur uit de slaap, totdat ik meestal nog even in slaap val voordat ik opsta. Vanochtend was ook zo'n ochtend: om halfvier moest ik naar het toilet en daarna was het met slapen gedaan. Ik lag wakker en terwijl ik daar zo lag begonnen ondertussen de eerste vogels te fluiten. Het duurde niet lang of het geluid zwol aan tot een geweldig concert. Ik was er zo van onder de indruk dat ik mijn telefoon erbij pakte en opzocht waarom vogels dat eigenlijk doen, waarom ze 's ochtends zo hun hoogste lied zingen?
Ik vond vervolgens een artikel dat vertelde hoe vogels zo een territorium afbakenen, hoe ze zich op deze manier bekend maken aan de buurvogels, hoe ze zingend zoeken naar een partner juist op een moment van de dag dat de insecten die ze eten, nog slapen, etc., etc. Een goed verhaal, maar het was voor mij toch onbevredigend, want dat verklaarde niet waarom ze dat net allemaal tegelijk samen met elkaar op die ochtend deden? 

En dat zette mij verder aan het denken: de wetenschap geeft verklaringen voor de dingen en wij als moderne mensen denken mede daarom, alles te weten en alles te kunnen duiden. Wij begrijpen de wereld. Maar is dat is eigenlijk wel zo? Er is immers zoveel wonderlijks in ons bestaan. In gewone, alledaagse zaken al, als de vogels die zingend de morgen welkom heten vroeg op de dag, maar in nog zoveel meer. 
Kunst bijvoorbeeld. Wat is daar het nut van? Waarom maken mensen kunst en waarom vinden andere mensen dat mooi? Waarom is er zoiets als 'mooi'? Als wij een zonsondergang zien, een schitterend berglandschap, de zee in haar schoonheid, dan vinden we dat mooi, maar waarom? Waarom is er in architectuur en beeldende kunst zoiets als de gulden snede of gouden ratio (google maar eens) en waarom is dat nou juist de 'gouden' verhouding die werkt en die wij mooi vinden? Daar is geen bevredigende verklaring voor te geven vanuit de wetenschap. Dat is een mysterie.
Of neem de liefde. Ook een groot mysterie. De wetenschap kan verklaringen geven van het nut en de functie van liefde, maar zeg eerlijk: dat geeft toch niet werkelijk weer wat liefde is en betekent in ons bestaan? 
Of denk aan muziek. Er zijn boeken volgeschreven over de theorie achter muziek en hoe het in elkaar steekt, hoe het werkt, maar geen ervan geeft een verklaring waarom wij mensen bepaalde klanken en combinaties van klanken nou net wel mooi vinden en anderen niet? Waarom is dat zo?

Hetzelfde gaat op voor religie en voor ons geloof; ook daar is geen sluitende verklaring voor te geven. Ja, je kunt bedenken wat religie en geloof bijdraagt aan het leven hier, welke functie het vervult, maar dat verklaart niet waarom mensen leven voor geloof en zelfs sterven voor hun geloof.

En zo kan ik doorgaan. Het leven is vol mysterie en wonderlijke zaken die ons bestaan overstijgen. Daar willen velen als moderne en rationele mensen niet (meer) aan, maar dat is wel zo. En dat accepteren, zien en beseffen maakt je leven rijker. Niet alles is te verklaren en God, Jezus en het geloof al helemaal niet. Maar hetgeen waarover wij ons verwonderen, het onverklaarbare, is zo ontzettend waardevol. De dingen die ons zo overstijgen zijn de dingen die het leven waarde geven. En dat hoeft niet altijd verklaard te worden. Liever niet, zou ik zeggen!
Het geloof zeker niet. Het is de zekerheid van de dingen die we hopen, het overtuigt ons van de waarheid van wat we niet zien, dat leert de Bijbel al in Hebreeën 11: 1. Laten we het daarop houden en in die overtuiging ons leven leven.