Stille week 2019 - overdenking Passiestonden

Hieronder voor deze Witte Donderdag de tekst van een korte overdenking die ik gisterenavond mocht houden in het kader van de Passiestonden over Lukas 22: 66-71. Deze Passiestonden worden al jaren door drie kerken gezamenlijk (de CGK Delfzijl, de GKV Delfzijl en de Baptistengemeente van Delfzijl) ingevuld in de week voorafgaand aan Goede Vrijdag en Pasen. 
Mocht je trouwens nog een keer willen aanschuiven? Vanavond is de laatste avond om 19:30 uur in het Lichtbaken te Delfzijl (Huibertplaat 57). De avond wordt dan verzorgd door mensen van de CGK. 

Vandaag zijn wij met elkaar in onze gang door het proces van Jezus heen, bij de ondervraging van Jezus aangekomen. Nadat Hij is gearresteerd, wordt Hij ’s ochtends in alle vroegte, voor de raad van hogepriesters en schriftgeleerden gebracht. En daar wordt Hij dan verhoord, zodat de Joodse leiders tot een aanklacht en een veroordeling kunnen komen.
Maar wat daarbij direct opvalt is de oneerlijkheid en schimmigheid van het juridische proces dat zich voltrekt. Allereerst al het tijdstip: Lukas plaatst het moment van het verhoor bij het krieken van de dag. Markus en Matteüs plaatsen het gebeuren nog iets eerder, rond zonsopgang en daarvoor. Maar dat maakt niet uit, het punt is duidelijk: het is niet gewoon normaal overdag, open en bloot, voor iedereen te zien. Nee, het moet stiekem op een tijd die eigenlijk niet gepast is.
Dan is er ook nog eens geen duidelijke aanklacht, want de priesters en schriftgeleerden zijn tijdens het verhoor nog op zoek naar die aanklacht. De anderen evangeliën verhalen in dit verband van een hele batterij aan valse getuigen die allemaal zogenaamde aanklachten indienen, die stuk voor stuk niet kloppen. En ook hier in Lukas is de vraag: hoe gaan we hem pakken? Want er is niks concreets te vinden. Vervolgens vragen ze Jezus: ‘ben je de Messias (vers 67)?’ En dat leidt dan uiteindelijk tot de veroordeling in vers 71: ‘waarvoor hebben we nog getuigenverklaringen nodig? We hebben het immers zelf uit zijn eigen mond gehoord!’ Dat laatste is trouwens feitelijk rechtsverkrachting, want in het Joodse recht moest een beschuldiging altijd door getuigen (minimaal twee) gestaafd worden. Dat wordt hier genegeerd.
Er klopt eigenlijk helemaal niks van wat hier gebeurt. Het is een schijnvertoning en met recht, met de juiste van gang van zaken heeft het niets te maken. En toch doen ze het wel zo.


En hét punt waarop het dan uiteindelijk op uitkomt is die vraag (ik zei het al) of Jezus de Messias is, de Zoon van God (vers 67 & 70)? Dat is het kardinale punt voor de Joodse raad. Jezus zegt hen als hij er voor de eerste keer naar gevraagd wordt, dat Hij hen dat al zo vaak overduidelijk heeft laten zien. Dat ze het niet willen geloven en dat als Hij er hen naar vraagt, zij ook geen antwoordt willen geven. In vers 67 staat: ‘als ik het u zeg, gelooft u mij toch niet. En als ik een vraag stel, antwoordt u toch niet…’ En dat, lees het evangelie van Lukas maar, is inderdaad de waarheid. Maar goed, Jezus gaat verder en zegt dan vervolgens: ‘vanaf nu zal de Mensenzoon gezeten zijn aan de rechterhand van de Almachtige.’ En dan klinkt nogmaals: ‘u bent dus de Zoon van God?’ Waarop Jezus zegt: ‘u zegt dat ik het ben.’
En dát is dan de reden om Jezus te veroordelen, want in de ogen van de raad van Joodse leiders, is Jezus slechts een mens en als mens een zondaar en jezelf als zondig mens met God vergelijken is blasfemie. Daar staat de doodstraf op.


En toen ik mij voorbereidde op deze avond, toen bleven mijn gedachten hierbij hangen, want dit belijden dat Jezus de Zoon van God is, dat Hij de Messias is, is inderdaad het kardinale punt. Niet alleen voor de Saduceeën en schriftgeleerden van de raad hier, maar ook voor ons. Ook voor ons is het cruciale punt en de kern van het verhaal of Hij de Messias en de Zoon van God is of niet? Ja, dat is het kardinale punt voor alle mensen van alle tijden; die kwestie rond wie Jezus werkelijk is. En dus niet zo voor ons, want als je Jezus ontmoet en Hem tegenkomt, is de vraag die zich altijd opdringt: wie is deze Jezus in jouw ogen? Dat is hoe het evangelie van Jezus werkt, ook vanavond. Ook ons wordt voorgehouden: Jezus is de Zoon van God en is de beloofde Messias die de mens komt bevrijden van zijn zonde en de mens komt verzoenen met God. Daarvoor ging Hij de weg die Hij ging. Daarvoor stierf Hij aan een kruis. Om dat mogelijk te maken.
En dat stelt ook ons vanavond voor de vraag: wat betekent dit voor ons? Hoe reageren wij? Wie is deze Jezus voor jou? Erkennen we in dankbaarheid dat Hij Heer, Messias en Verlosser is. En beseffen daarbij hoe groot het wonder van Goede Vrijdag en Pasen, van Jezus’ dood en opstanding, is? Hoe onverdiend en oneerlijk het allemaal was, maar dat Hij dat onderging voor jou, voor mij, in onze plaats!
Of zien we dat niet? Willen we dat niet zien? Zijn we als de Joodse leiders en zeggen we: nee, dat kan niet. Dat geloof ik niet. Dat kan Jezus niet zijn. Ja, een goede leraar, een wijs man, een spiritueel voorbeeld, of weet ik wat mensen van Hem hebben gemaakt. Maar dé Messias? Dé Weg, dé Waarheid en hét Leven? De enige weg tot behoud? De deur tot God?


Ook vanavond wordt jij uitgedaagd, om te antwoorden op wat dit gedeelte ons voorhoudt: Jezus is de Verlosser, ook voor jou, Hij wil je bevrijden van je slavernij aan zonde en dood, Hij wil je eeuwig leven geven en redden. Daarvoor gaf Hij zijn leven.
En wat doet dit weten met ons? Wat doet dit weten met jou? Wat antwoord jij op Jezus?


Amen